Podręcznik prezentuje najnowsze osiągnięcia oraz współczesny dorobek
pedagogiki resocjalizacyjnej, zarówno krajowej, jak i zagranicznej.
Omawia podstawowe zagadnienia składające się na niezbędny zasób wiedzy o
problemach teoretycznych i praktyce resocjalizacyjnej. Wyczerpująco prezentuje
zagadnienia odnoszące się do charakteru pedagogiki resocjalizacyjnej i jej miejsca w
systemie nauk społecznych, przejawów i dynamiki społecznych zjawisk dewiacyjnych.
Przybliża zagadnienia dotyczące zaburzeń w zachowaniu, niedostosowania społecznego,
przestępczości oraz uzależnień. Szczegółowo przedstawia współczesne systemy
resocjalizacyjne oraz sam proces resocjalizacji, a także zagadnienia dotyczące
profilaktyki i środków probacyjnych w praktyce resocjalizacyjnej. Ponadto, co niezwykle
cenne, ukazuje implikacje wynikające z teorii nauk społecznych dla teorii i praktyki
resocjalizacyjnej.
Tom 2 prezentuje przykłady rozwiązań praktycznych omawianych zagadnień.
Biorąc pod uwagę merytoryczną zawartość recenzowanej pracy, należy stwierdzić,
że zasługuje ona na wysoką ocenę. Przede wszystkim dlatego, że stanowi dobry
przykład opracowania interdyscyplinarnego, którego celem było zgromadzenie aktualnej
wiedzy teoretycznej i empirycznej na temat resocjalizacji sprawców czynów karalnych oraz
profilaktyki w tym zakresie. Zawiera ona ponadto liczne odniesienia do zmieniających się
warunków społeczno-ekonomicznych w naszym kraju, co podnosi jej wartość dla praktyki
resocjalizacyjnej.
(prof. Mieczysław Radochoński)
Spis treści:
ROZDZIAŁ 1. Współczesna przestępczość - uwarunkowania i konsekwencje.
Dylematy reakcji społecznej (Anna Kossowska)
ROZDZIAŁ 2. Uzależnienia - alkoholizm, narkomania, palenie tytoniu.
Profilaktyka, terapia i resocjalizacja (Czesław Cekiera)
2.1. Alkohol, alkoholizm, alkoholik
2.1.1. Pojęcia i rodzaje alkoholu
2.1.2. Rys historyczny picia alkoholu
2.1.3. Szkodliwe skutki nadużywania alkoholu
2.1.4. Ocena etyczno-moralna
2.1.5. Profilaktyka, terapia, resocjalizacja
2.1.6. Fakty i mity o alkoholu i alkoholikach
2.2. Narkotyki, narkomania, narkoman
2.2.1. Pojęcie i podział narkotyków
2.2.2. Rys historyczny narkomanii
2.2.3. Szkodliwe skutki zażywania narkotyków
2.2.4. Ocena etyczno-moralna narkomanii
2.2.5. Profilaktyka, terapia, resocjalizacja
2.3. Tytoń, nikotynizm, palenie
2.3.1. Pojęcie i podział uzależnienia tytoniowego
2.3.2. Historia
2.3.3. Szkodliwe skutki palenia
2.3.4. Ocena etyczno-moralna palenia
2.3.5. Profilaktyka, terapia, resocjalizacja
2.3.6. Mity dotyczące palenia
ROZDZIAŁ 3. Przemoc w rodzinie (Irena Pospiszyl)
3.1. Definicja
3.2. Rozmiary zjawiska przemocy
3.3. Cykl przemocy
3.4. Objawy przemocy
3.4.1. Objawy fizyczne
3.4.2. Objawy emocjonalne
3.4.3. Objawy społeczne
3.4.4. Objawy seksualnego wykorzystywania dziecka
3.5. Skutki przemocy
3.5.1. Reakcja ofiar na przemoc
3.5.2. Zachowanie sprawcy po wystąpieniu przemocy
3.5.3. Uraz psychiczny
3.6. Wadliwe przejawy przystosowania ofiar przemocy
3.6.1. Mechanizm błędnego koła
3.6.2. Wyuczona bezradność
3.6.3. Efekt "psychologicznej pułapki"
3.6.4. Syndrom sztokholmski
3.7. Przeciwdziałanie i zapobieganie przemocy w rodzinie
3.7.1. Oddziaływanie skierowane na sprawcę przemocy
3.7.2. Oddziaływania skierowane na ofiary
3.7.3. Oddziaływania skupione na rodzinie
3.7.4. Oddziaływania skupione na dzieciach
3.8. Prawna ochrona jednostek przed przemocą
3.9. Instytucjonalne formy pomocy ofiarom przemocy domowej
ROZDZIAŁ 4. Profilaktyka i środki probacyjne w praktyce resocjalizacyjnej
(Andrzej Bałandynowicz)
4.1. Profilaktyka przestępczości nieletnich
4.2. Filozofia probacji - ogólna prezentacja zagadnienia
4.3. Działalność probacyjna jako kontrola, opieka i zmiana społeczna będąca
resocjalizacją wspierającą z udziałem społeczeństwa
4.4. Rozwój konceptualizacji środków probacyjnych i ukonstytuowanie się metod
resocjalizacyjnych
4.4.1. Casework jako podstawowa strategia i procedura oddziaływania resocjalizacyjnego w
warunkach probacji
4.4.2. Terapia grupowa, praca środowiskowa i opieka rezydencjalna
4.4.3. Praktyka pracy resocjalizacyjnej w warunkach probacji na podstawie podejścia
systemowgo
4.5. Reguły usprawnienia praktyki resocjalizacyjnej na podstawie środków
profilaktycznych i probacyjnych
ROZDZIAŁ 5. Specjalistyczne programy korekcyjno-resocjalizacyjne
5.1. Oddziaływanie korekcyjne wobec alkoholików w warunkach izolacji penitencjarnej
(Mariusz Sztuka)
5.1.1. Społeczność więźniów - miejsce współwystępowania wykolejenia
przestępczego i problemów alkoholowych
5.1.2. Teoretyczne przesłanki psychokorekcji więźniów alkoholików
5.1.3. Zjawiska alkoholizmu i wykolejenia przestępczego w kontekście poznawczego
funkcjonowania człowieka
5.1.4. Funkcjonalność programu Anonimowych Alkoholików w warunkach izolacji
penitencjarnej
5.1.5. Terapia uzależnienia od alkoholu jako funkcja administracji penitencjarnej
5.2. Leczenie i resocjalizacja osób wykorzystujących seksualnie dzieci (Zbigniew
Izdebski)
5.2.1. Kim jest pedofil? Kto dopuszcza się przemocy seksualnej wobec dzieci?
5.2.2. Leczenie sprawców wykorzystywania seksualnego dzieci
5.2.3. Recydywa seksualna wśród przestępców seksualnych - implikacje dla polityki
resocjalizacyjnej
5.2.4. Skuteczność programów resocjalizacji przestępców seksualnych
5.2.5. Program SOTP jako przykład programu terapeutycznego dla sprawców przemocy
seksualnej
5.2.6. Diagnoza sprawcy przemocy seksualnej wobec dziecka - klucz do skuteczności
leczenia
5.3. Terapia w resocjalizacji (Katarzyna Sawicka)
5.3.1. Model wychowania terapeutycznego
5.3.2. Psychoterapia w resocjalizacji dorosłych
5.3.3. Psychoterapia dzieci niedostosowanych społecznie
5.3.4. Socjoterapia jako procedura psychokorekcyjna
5.3.5. Treningi umiejętności społecznych i psychologicznych
ROZDZIAŁ 6. Readaptacja społeczna i reorganizacja środowisk lokalnych jako
warunek skuteczności oddziaływań resocjalizacyjnych
6.1. Proces readaptacji społecznej i jego istota (Wiestaw Ambrozik)
6.2. Czynniki społecznej readaptacji byłych przestępców (Wiestaw Ambrozik)
6.2.1. Wykolejenie społeczne i poziom resocjalizacji
6.2.2. Stygmatyzacja i destygmatyzacja
6.2.3. Wsparcie, pomoc, wzmocnienie i integracja
6.2.4. Problem upodmiotowienia byłych przestępców
6.2.5. Potrzeba reorganizowania się społeczności lokalnych na rzecz readaptacji byłych
przestępców
6.3. Pomoc społeczna i pomoc postpenitencjarna jako wsparcie społecznej readaptacji
skazanych. Pojęcia, geneza i rozwój (Piotr Stępniak)
6.4. Pomoc postpenitencjarna i społeczna readaptacja w świetle rozwiązań prawnych
(Piotr Stępniak)
6.5. Opieka i pomoc udzielana nieletnim w usamodzielnieniu (Piotr Stępniak)
ROZDZIAŁ 7. Rola i zadania kadry resocjalizacyjnej (Henryk Machel)
7.1. Personel resocjalizacyjny
7.1.1 Znaczenie personelu resocjalizacyjnego
7.1.2. Osobowość personelu resocjalizacyjnego
7.1.3. Kwalifikacje zawodowe - zagadnienie kompetencji
7.1.4. Zarządzanie personelem resocjalizacyjnym
7.1.5. Etyka zawodowa - ważniejsze zagadnienia
7.2. Typy środowiska i rodzaje instytucji resocjalizacyjnych a kompetencje personelu
7.3. Profilaktyczno-resocjalizacyjna rola kuratorów sądowych
7.4. Personel służby więziennej - specyfika zawodu
7.5. Zagrożenia personelu resocjalizacyjnego
7.5.1. Informacje ogólne
7.5.2. Zjawisko wypalenia zawodowego
Bibliografia
Indeks nazwisk
Indeks rzeczowy
270 stron, B5, miękka oprawa
