Wprowadzenie do prawa. Introduction to Law to eksperymentalny,
dwujęzyczny podręcznik, który pomaga opanować po polsku i po angielsku podstawy wiedzy
kulturowo zakorzenionej w polskiej tradycji prawniczej – z uwzględnieniem informacji o
nowych zjawiskach prawnych na początku XXI wieku.
Książka skierowana jest do studentów prawa, a także innych kierunków,
które w programie mają przedmioty prawnicze. Może być również przydatna prawnikom
zagranicznym, którzy chcą poznać podstawy polskiej prawniczej aparatury pojęciowej.
Podręcznik pomoże też cudzoziemcom studiującym i pracującym w Polsce, jeśli uczą
się języka polskiego, a ich profesje wymagają prowadzenia rozmów zawierających wątki
prawne. Warto też do niego zajrzeć, jeśli planuje się wyjazd za granicę do pracy, na
staże, stypendia, praktyki.
Za pierwsze wydanie podręcznika (2004) Autorka otrzymała wyróżnienie za książkę
miesiąca „Magazynu Literackiego KSIĄŻKI”.
Prof. dr hab. Jolanta Jabłońska-Bonca – prorektor ds. studiów
prawniczych Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie, członek Rady Naukowej INP PAN,
autorka wielu książek z zakresu teorii i filozofii prawa oraz wstępu do prawoznawstwa.
Spis treści:
OD TŁUMACZA
WPROWADZENIE
Część pierwsza WSTĘP DO PRAWA
Rozdziali. FUNKCJE PRAWA
1. Normy społeczne a normy prawne
2. Wieloaspektowość prawa
2.1. Aspekt językowy prawa
2.2. Aspekt realny prawa
2.3. Aspekt aksjologiczny prawa
2.4. Aspekt ekonomiczny prawa
3. Filozoficzne podstawy pojmowania prawa
3.1. Koncepcje prawa natury
3.2. Pozytywizm prawniczy
3.3. Realizm prawniczy
4. Współczesne prawo w wielokulturowym, politycznie zróżnicowanym świecie
Rozdział II. PRAWO STANOWIONE - CIVIL LAW
1. Stanowienie prawa jako czynność
2. Akt prawodawczy jako wytwór stanowienia prawa
3. Państwo prawa
4. Prawo w systemach niedemokratycznych
5. Podstawowe typy aktów prawodawczych
6. Przepis prawny - najmniejsza jednostka redakcyjna aktu prawodawczego
7. Ogłaszanie prawa
8. Derogacja i nowelizacja
Rozdział III. PRAWO ZWYCZAJOWE I PRECEDENSOWE
1. Prawo zwyczajowe
2. Prawo precedensowe, common law
2.1. Common law i equity
2.2. Ratio decidendi i obiter dicta
2.3. Zasada stare decisis
2.4. Precedensy abstrakcyjne
3. Tak zwane precedensy w systemie prawa ustawowego
Rozdział IV. ISLAM - RELIGIA, MORALNOŚĆ, PRAWO
1. Koran jako fundament porządku w państwach muzułmańskich
2. Szariat
Rozdział V. INNE SYSTEMY PRAWA NA ŚWIECIE
1. Systemy mieszane
2. Prawo w państwach Dalekiego Wschodu
2.1. Prawo w Indiach
2.2. Prawo w Chinach
2.3. Prawo w Japonii
Rozdział VI. UMOWY PRAWOTWÓRCZE JAKO PODSTAWA PRAWA MIĘDZYNARODOWEGO
1. Charakter prawny umów prawotwórczych
2. Prawo międzynarodowe a prawo wewnętrzne
3. Zasady prawa międzynarodowego
4. Prawo międzynarodowo ujednolicone
5. Umowy międzynarodowe w wewnętrznym porządku prawnym Polski
Rozdział VII. SPECYFIKA PRAWA UNII EUROPEJSKIEJ
1. Wspólnoty i Unia Europejska
2. Źródła prawa wspólnotowego
3. Dostosowanie prawa wewnętrznego do unijnego
4. Zasady ogólne prawa Unii Europejskiej
5. Dalsze próby reformy Unii Europejskiej
Rozdział VIII. SYSTEMATYKA WEWNĘTRZNA PRAWA
1. Normy-zasady w systemie prawa
2. Porządkowanie norm w systemie prawa
3. Podziały, typologie, przekroje
4. Prawo publiczne i prawo prywatne
4.1. Prawo prywatne
4.2. Prawo publiczne
5. Prawo materialne, prawo ustrojowe, prawo postępowania
6. Gałęzie prawa
7. Nowe zjawiska
Rozdział IX. OBOWIĄZYWANIE PRAWA
1. Kryteria formalne obowiązywania przepisów prawa
2. Reguły kolizyjne
3. Reguły wnioskowań prawniczych
4. Aksjologiczne i behawioralne kryteria obowiązywania norm
Rozdział X. WYKŁADNIA PRZEPISÓW PRAWNYCH
1. Charakter zasad i reguł wykładni
2. Rodzaje wykładni prawa
3. Fazy procesu wykładni przepisów prawnych
4. Interpretacja prawa wspólnotowego
Rozdział XL ADRESACI NORM, OBOWIĄZKI PRAWNE, ODPOWIEDZIALNOŚĆ PRAWNA
1. Podmioty prawa
2. Obowiązek prawny, uprawnienie, kompetencja
3. Odpowiedzialność prawna
Rozdział XII. RZECZYWISTOŚĆ PRAWNA
1. Postawy wobec prawa
2. Fakty prawne
3. Stosunki prawne
4. Spory prawne i drogi ich rozstrzygania
Rozdział XIII. STOSOWANIE PRAWA PRZEZ SĄDY I ADMINISTRACJĘ
1. Pojęcie stosowania prawa
2. Sądy
3. Organy administracji publicznej
4. Podobieństwa i różnice w stosowaniu prawa przez sądy
i administrację
5. Etapy procesu stosowania prawa
6. Realizacja decyzji stosowania prawa
Rozdział XIV. PRAWNICY
1. Między prawem a człowiekiem
2. Obowiązki prawników
3. Klasyczne zawody prawnicze
3.1. Sędzia
3.2. Prokurator
3.3. Notariusz
3.4. Adwokat i radca prawny
4. Przemiany na rynku pracy prawników
5. Usługi prawnicze w Unii Europejskiej
6. Dyskusje nad modelem aplikacji
Rozdział XV. WARSZTAT PRACY PRAWNIKA
1. Podstawa: etyka zawodowa, wiedza i doświadczenie życiowe
2. Rola "warsztatu zawodowego" w pracy prawnika
3. Umiejętności warsztatowe prawnika
Część druga WSTĘP DO PRAWA POLSKIEGO
Rozdział XVI. PRZEMIANY W POLSKIM PORZĄDKU PRAWNYM
1. Przełomowe daty
2. Kierunki przemian
3. Trudności
4. Osiągnięcia
Rozdział XVII. PRAWO KONSTYTUCYJNE
1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
2. Demokratyczne państwo prawne
3. Podział i równowaga władzy
Rozdział XVIII. PRAWO KARNE
1. Przedmiot prawa karnego
2. Przestępstwo
3. Wina
4. Sankcja karna, środki karne, środki zabezpieczające
5. Proces karny
Rozdział XIX. PRAWO CYWILNE
1. Przedmiot i podmioty prawa cywilnego
2. Zasada równości podmiotów
3. Prawa podmiotowe
4. Dobra wiara
5. Własność i inne prawa rzeczowe
6. Zasada swobody umów
7. Zasada wykonania zobowiązań
8. Odszkodowanie
9. Spadki
10. Proces cywilny
Rozdział XX. PRAWO ADMINISTRACYJNE
1. Przedmiot prawa administracyjnego
2. Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne
3. Wybrane zagadnienia materialnego prawa administracyjnego
WYBRANA LITERATURA
PRZYDATNE ADRESY INTERNETOWE
INDEKS
Table of Contents
FROM TRANSLATOR
FOREWORD
Part one
INTRODUCTION TO LAW
Chapter I. THE FUNCTIONS OF LAW
1. Social standards vs. legal norms
2. Multifaceted nature of the law
2.1. Linguistic aspect of the law
2.2. Practical aspect of the law
2.3. Axiological aspect of the law
2.4. Economic aspect of the law
3. Philosophical basis for understanding the law
3.1. Concepts of natural law
3.2. Legal positivism
3.3. Legal realism
4. Contemporary law in a multicultural, politically differentiated world
Chapter II. THE STATUTORY LAW – CIVIL LAW
1. Law-making as an activity .
2. A law-making act as a product of the establishment of the law
3. State of law
4. The law in non-democratic systems .
5. The basic types of law-making instruments
6. The legal provision – the smallest editorial unit of the law-making instrument
7. Announcing the law
8. Derogation and amendments
Chapter III. CUSTOMARY AND CASE LAW
1. Customary law
2. Case law, common law
2.1. Common law and equity
2.2. Ratio decidendi and obiter dicta
2.3. Principle of stare decisis
2.4. Abstract precedents
3. So-called precedents in the statutory law system
Chapter IV. ISLAM – RELIGION, MORALITY, AND THE LAW
1. The Koran as the foundation of the order in Islamic countries
2. The Sharia
Chapter V. OTHER LEGAL SYSTEMS IN THE WORLD
1. Mixed systems
2. The law in the countries of the Far East
2.1. The law in India
2.2. The law in China
2.3. The law in Japan
Chapter VI. LAW-MAKING AGREEMENTS AS THE BASIS OF INTERNATIONAL LAW
1. Legal nature of law-making agreements
2. International law vs. domestic law
3. Principles of international law
4. The law unified at the international level
5. International agreements in the domestic legal system of Poland
Chapter VII. THE SPECIFIC NATURE OF THE LAW OF THE EUROPEAN UNION
1. Communities and the European Union
2. Sources of Community law
3. Adjustment of domestic law to EU law
4. General principles of the law of the European Union
5. Futher attempts to reform the European Union
Chapter VIII. INTERNAL ORGANISATION OF THE LAW
1. Norms-principles in the system of the law
2. Organisation of norms in the system of the law
3. Divisions, typologies, cross sections
4. Public law vs. private law
4.1. Private law
4.2. Public law
5. Substantive law, political law, procedural law
6. Branches of the law
7. New phenomena
Chapter IX. VALIDITY OF THE LAW
1. Formal criteria for the validity of legal regulations
2. Collision rules
3. Rules of legal inference
4. Axiological and behavioural criteria of the validity of norms
Chapter X. INTERPRETATION OF LEGAL REGULATIONS
1. The nature of the principles and rules of interpretation
2. Types of interpretation of the law
3. Phases of the process of interpreting legal regulations
4. Interpretation of Community law
Chapter XI. ADDRESSEES OF NORMS, LEGAL OBLIGATIONS, LEGAL RESPONSIBILITY
1. Subjects of the law
2. Legal duty, rights, competence
3. Legal responsibility
Chapter XII. LEGAL REALITY
1. Attitudes towards the law
2. Legal facts
3. Legal relations
4. Legal disputes and ways to solve them
Chapter XIII. APPLICATION OF THE LAW BY COURTS AND ADMINISTRATION
1. Notion of the application of the law
2. Courts
3. Public administration authorities
4. Similarities and differences in the application of the law by courts and administration
5. Stages of the process of the application of the law
6. Implementation of the decision to apply the law
Chapter XIV. LAWYERS
1. Between the law and the man
2. The duties of lawyers
3. Traditional legal professions
3.1. The judge
3.2. The public prosecutor
3.3. The notary public
3.4. The advocate and legal advisor
4. Transformations on the labour market for lawyers
5. Legal services in the European Union
6. Discussions on the professional training model
Chapter XV. THE LAWYER’S PROFESSIONAL WORKSHOP
1. The basics: professional ethics, knowledge and experience
2. Role of the “professional workshop” in the lawyer’s work
3. The lawyer’s workshop skills
Part two
INTRODUCTION TO POLISH LAW
Chapter XVI. TRANSFORMATION OF THE POLISH LEGAL ORDER
1. Crucial dates
2. Directions of transformations
3. Difficulties
4. Achievements
Chapter XVII. CONSTITUTIONAL LAW
1. The Constitution of the Republic of Poland
2. Democratic state of law
3. Separation and balance of powers
Chapter XVIII. CRIMINAL LAW
1. The subject of the criminal law
2. Offence
3. Guilt
4. Penalties, punitive measures, security measures
5. Penal proceedings
Chapter XIX. CIVIL LAW
1. Object and subjects of the civil law
2. The principle of equality of subjects
3. Subjective rights
4. Good faith
5. Property and other laws of things
6. The principle of freedom of contracts
7. The principle of the performance of liabilities
8. Compensation
9. Inheritance
10. Civil proceedings
Chapter XX. ADMINISTRATIVE LAW
1. Object of administrative law
2. Administrative and judicial administrative proceedings
2. Selected topics of the substantive administrative law
SELECTED LITERATURE
USEFUL SITES
INDEX
336 stron /pages, format A5, miękka oprawa/Paperback
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
- 
-