Publikacja sygnalizuje kierunki i tendencje rozwoju świata do 2020 r. Nie jest to
jednak zarys całościowej prognozy czy też wizji rozwoju systemu stosunków
międzynarodowych, ale raczej analiza czynników, które taki system kształtują na
różnych płaszczyznach: polityki, prawa, gospodarki, technologii i ekologii. Pokazane
zostały główne procesy oraz potencjalne zmiany zasad i norm, które regulują
zachowanie państw w relacjach bilateralnych oraz w ramach instytucji i organizacji
wielostronnych. Przedstawione zostały też problemy, z którymi państwa i narody będą
się borykać w następnych 10-15 latach.
Inspiracją do powstania tej publikacji była sześćdziesiąta rocznica powołania do
życia Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. Większość Autorów była w
różnych okresach swego życia naukowego związana ze "starym" i
"nowym" Instytutem. Do udziału w tej publikacji zaproszono też kilku uczonych
i analityków z innych ośrodków naukowych oraz wybitnych polskich dyplomatów, którzy
współpracowali z Instytutem.
prof. Adam Daniel Rotfeld (ur. 4 marca 1938 w Przemyślanach koło
Lwowa) - polski dyplomata i pedagog, minister spraw zagranicznych RP od 5 stycznia 2005 do
31 października 2005. Mianowany w styczniu 2006 członkiem Rady Konsultacyjnej Sekretarza
Generalnego ONZ do Spraw Rozbrojenia.
Za kierowanie działalnością Sztokholmskiego Międzynarodowego Instytutu Badan nad
Pokojem (SIPRI) otrzymał z rąk króla Karola Gustawa XVI Srebrny Medal Królewskiej
Akademii Wiedzy Wojskowej oraz Komandorie Królewskiego Orderu Gwiazdy Polarnej (2001). Za
polepszenie stosunków między Polską a Republiką Federalną Niemiec prezydent federalny
Horst Koehler przyznał Wielki Krzyż Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec (30
sierpnia 2005). 11 listopada 2005 został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą
Orderu Odrodzenia Polski. Decyzja Rady Miejskiej m. Przemyślany otrzymał 14 maja 2004
tytuł Honorowego Obywatela Miasta. Kapituła Pojednania Polsko-Ukraińskiego przyznała
Nagrodę Pojednania za rok 2007, którą otrzymał 24 czerwca 2007 w Sanktuarium
Miłosierdzia Bożego w Łagiewnikach z rąk Metropolity Krakowskiego Kardynała
Stanisława Dziwisza i Zwierzchnika Kościoła Grecko-Katolickiego w Polsce Arcybiskupa
Jana Martyniuka.
Działalność społeczna
W latach 1962-1964 pełnił funkcję przewodniczącego Studenckiego
Stowarzyszenia Przyjaciół ONZ w Polsce. W 1962 został członkiem Polskiej Grupy
Stowarzyszenia Prawa Międzynarodowego (ILA), a w 1992 - Międzynarodowego Instytutu
Studiów Strategicznych (IISS) w Londynie. W 1995-2006 został wybrany członkiem Rady
Naukowej Instytutu Badań nad Pokojem i Polityką Bezpieczeństwa przy Uniwersytecie
Hamburskim, w 1996 - członkiem Szwedzkiej Królewskiej Akademii Wiedzy Wojskowej, w 2001
- członkiem Rady Międzynarodowego Centrum Demokratycznej Kontroli nad Siłami Zbrojnymi
(DCAF), w 2003 - Genewskiego Centrum Polityki Bezpieczeństwa (GCSP),w 2006 - członkiem
Rady Konsultacyjnej Sekretarza Generalnego ONZ do spraw Rozbrojenia.
Dorobek naukowy
Adam Daniel Rotfeld napisał ponad 300 publikacji naukowych, w tym ponad 10
książek, 12 monografii współautorskich, ponad 50 rozdziałów w pracach zbiorowych
oraz ponad 300 artykułów. Trzy z jego monografii uzyskały nagrody prezesa Polskiej
Akademii Nauk, Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych i ministra spraw zagranicznych.
Ostatnia publikacja: "Polska w niepewnym świecie". wyd. PISM, Warszawa 2006.
Spis treści
Od redaktora
PROCESY I NORMY
ADAM DANIEL ROTFELD
Dokąd zmierza świat?
Determinanty zmian w systemie międzynarodowym
ANTONI Z. KAMIŃSKI
Państwo narodowe a zagrożenia ładu globalnego
JANUSZ SYMONIDES
Prawo międzynarodowe: kierunki zmian
KATARZYNA ŻUKROWSKA
Gospodarka światowa. Procesy globalizacji i modernizacji
JERZY MENKES
Środowisko naturalne a system międzynarodowy
JANUSZ GILAS
Wartości uniwersalne a normy polityczno-prawne
RYSZARD STEMPLOWSKI
Konstruowanie normatywnej podstawy polityki zagranicznej
BEZPIECZEŃSTWO
ROMAN KUŹNIAR
Bezpieczeństwo i prawa człowieka
ZDZISŁAW LACHOWSKI
Bezpieczeństwo wojskowe, kontrola zbrojeń, nieproliferacja - wyzwania i szanse
ADAM EBERHARDT
Nierozwiązane konflikty na obszarze posowieckim - polityka Federacji Rosyjskiej
TADEUSZ JASUDOWICZ
Konflikty zbrojne a międzynarodowe prawo humanitarne
WIELOSTRONNE INSTYTUCJE
ANDRZEJ TOWPIK
ONZ: między reformą a marginalizacją
JAN BARCZ
Unia Europejska: stare normy - nowe oczekiwania
JERZY M. NOWAK
NATO: główne dylematy i pytania o przyszłość
MAREK GRELA, PAWEŁ ŚWIEBODA
Unia Europejska i Stany Zjednoczone: poszukiwanie modus operandi w zmieniającym się
świecie
GŁÓWNI AKTORZY
HENRYK SZLAJFER
Stany Zjednoczone: Wielka Strategia i co dalej?
JAN ROWIŃSKI
Chiny: nowa globalna potęga? Cień dawnej świetności i lat poniżenia
STANISŁAW PARZYMIES
Francja: mocarstwo zanikające?
MIECZYSŁAW TOMALA
Niemcy: od europeizacji do germanizacji?
WITOLD GÓRALSKI
Polska-Niemcy: trudny proces pojednania (sprawy zamknięte - sprawy otwarte)
ANDRZEJ DE LAZARI
Rosja Putina: ciągłość i zmiana
FRANCISZEK GOŁEMBSKI
Bałkany: nowi aktorzy na starej scenie
GRAŻYNA BERNATOWICZ
Morze Śródziemne: nowy wymiar bezpieczeństwa
JAN MILEWSKI
Jaka przyszłość Afryki?
ZAGROŻENIA
WITOLD SOBKÓW
Globalny terroryzm wyzwaniem XXI wieku
JAN BURY
Bliski Wschód i Zatoka Perska. Źródła nowych zagrożeń
Łukasz Kulesa
Programy nuklearne Korei Północnej i Iranu a bezpieczeństwo globalne
Indeksy
Autorzy
580 stron, twarda oprawa