|

CAŁOŚĆ I STRUKTURA JAKO KATEGORIE SYSTEMOWEGO OGLĄDU EDUKACJI
SCHULZ R. wydawnictwo: IMPULS, 2020, wydanie Icena netto: 60.00 Twoja cena 57,00 zł + 5% vat - dodaj do koszyka Całość i struktura jako
kategorie systemowego oglądu edukacji
Niewiele
jest w kraju rozpraw z pedagogiki ogólnej, w
których autorzy przedstawiają własne podejście systemowe do
myśli i edukacji. Profesor Roman Schulz, należący do
klasyków polskiej pedagogiki ogólnej, zaskakuje
czytelników kolejnymi studiami metateoretycznymi, dzięki
którym można spojrzeć na edukację w sposób
holistyczny. Jego najnowsza książka stanowi eksplikacyjne poszerzenie
oraz pogłębienie o optykę antropologiczną i animalną wcześniejszej
pracy poświęconej procesom międzypokoleniowego wychowania młodych ludzi
w edusferze pt. Edusfera jako holistyczna kategoria pedagogiki
ogólnej. [...]
Z
recenzji prof. dr. hab. Bogusława Śliwerskiego
Polecane studium to rozwinięcie, z pretensjami do syntezy,
niektórych wcześniejszych idei autora dotyczących przedmiotu
pedagogiki ogólnej. Rozważa się w nim potrzebę oraz
możliwość zastosowania perspektywy holistycznej (w połączeniu ze
strukturalną) w określaniu statusu oraz opisie własności zjawisk
edukacyjnych. Realizacja tak zarysowanego planu przyjmuje w książce
postać dwuwymiarowej charakterystyki dziedziny edukacji: jako części
swych nadsystemów oraz jako odrębnej całości
socjokulturowej. Za termin desygnujący całość zjawisk edukacyjnych w
społeczeństwie przyjmuje się pojęcie edusfery, na zasadzie analogii z
innymi, rodzajowo podobnymi kategoriami współczesnej myśli
antropologicznej: „biosferą”,
„antroposferą”, „technosferą”,
„socjosferą”, „infosferą”,
„paidosferą” itp.
Waga problematyki tej publikacji wynika z trzech okoliczności. Pierwsza
to „utrata” przez pedagogikę ogólną
właściwej sobie dziedziny poznania w następstwie dyferencjacji
pedagogiki na zbiór rozmaitych, specjalistycznych nauk o
wychowaniu. Drugą jest utrzymujący się zwyczaj zawężonego pojmowania
przedmiotu pedagogiki, polegający na utożsamianiu go z praktyką
oddziaływania edukacyjnego (agos), z pominięciem innych ważnych jego
wymiarów jako bytu kulturowego. Trzecią stanowi dominujący
we współczesnej myśli pedagogicznej obraz edukacji jako
tworu addytywnego (prostej agregacji składników),
amorficznego (pozbawionego wymiaru strukturalnego) oraz zajmującego nie
w pełni określone miejsce w ogólnym porządku
socjokulturowym. W odróżnieniu od perspektywy
zdroworozsądkowej optyka systemologiczna ujmuje „edukację
jako całość” w specyficzny sposób. Całość to
bynajmniej nie synonim wszystkiego (co nam się kojarzy z wychowaniem)
ani równoznacznik sumarycznego zbioru składników,
lecz „[...] wszystkie elementy czegoś tworzące razem jakąś
samodzielną jednostkę”. A zatem bez uprzedniego zdefiniowania
statusu części, określenia ich rodzaju oraz ustalenia łączących je
relacji nie jest możliwe mówienie o „całości
zjawisk edukacyjnych” w poznawczo istotnym sensie. W myśl
przyjętych tu założeń całością systemową tego rodzaju jest właśnie
edusfera.
Obok swej struktury rozwiniętej, wyrażonej w tytułach oraz układzie
poszczególnych rozdziałów, książka niniejsza ma
jeszcze swą strukturę „niższego poziomu”, rzec
można – „strukturę ukrytą”. Dzieli się
bowiem na dwie części: pierwsza podejmuje zagadnienie miejsca i roli
edukacji w kulturze, omawiane w rozdziale pierwszym; druga dotyczy
miejsca i roli kultury w edukacji, który to problem jest
rozpatrywany w pozostałych rozdziałach...
Pod pewnymi względami stanowi ona monografię naukową dotyczącą
pojedynczego, nie w pełni rozpoznanego zagadnienia. Zarazem jest to
skrypt akademicki, miejscami o charakterze tylko konspektu wykładu,
przeznaczony dla studentów kierunków
pedagogicznych i nauczycielskich, wspomagający przyswajanie wiadomości
z zakresu pedagogiki ogólnej.
Słowo
wstępne
Rozdział 1
Dziedzina
edukacji i jej nadsystemy
1.1. Ku perspektywie holistycznej i
strukturalnej w myśli
pedagogicznej
1.2. Opieka rodzicielska u zwierząt i
ludzi
1.3. Reprodukcja
kulturowa
1.4. Homogeneza: rozwój
osobniczy człowieka
1.5. Świat pracy
ludzkiej
Rozdział 2
Materialny
wymiar edusfery
2.1. Edusfera – idea oglądu
całościowego
2.2. Kultura materialna –
wyjaśnienia
pojęciowe
2.3.
Egzemplifikacje
Rozdział 3
Edukacyjna
socjosfera
3.1. Człowiek społeczny
3.2. Edukacyjna socjosfera –
status i podstawowe wymiary
3.3. Świat
osobowy
3.4. Struktury i
operacje
3.5. Płaszczyzny integracji struktur
edukacyjnych (na przykładzie
szkoły)
3.6. Procesy
transformacyjne
Rozdział 4
Agosfera
4.1. Agos: czyn kulturalizacyjny oraz
kulturowy
4.2. Agos: postępowanie moralne czy
działanie instrumentalne?
4.3. Agos czynem realnym czy
idealnym?
4.4. Agos reaktywny czy
proaktywny?
4.5. Zachowania celowe czy wzory
zachowań?
4.6. Agos twórczy czy
odtwórczy?
Rozdział 5
Kultura
symboliczna
edusfery
5.1.
Uwertura
5.2. Animal symbolicum i jego
środowisko
5.3. Semioza: garść podstawowych
pojęć
5.4. Język(i)
edusfery
5.5. Dyskurs edukacyjny –
idea
5.6. Dyskurs edukacyjny –
przykłady
5.7. Świadomość, świadomość
jednostkowa, świadomość zbiorowa
5.8. Byt i świadomość w
wychowaniu
5.9. Przykład: opinia publiczna jako
forma świadomości edukacyjnej współczesnego
społeczeństwa
Rozdział 6
Poznanie
i wiedza w
edusferze
6.1. Informacyjne podstawy
edukacji
6.2. Mechanizm
reprezentacji
6.3. Pedagogiczne uczenie się i
doświadczenie
6.4. Teoretyzacja pedagogicznego
doświadczenia
6.5. Badania
pedagogiczne
6.6. Myśl
pedagogiczna
Indeks rzeczowy
Indeks osób
234
strony, A5, oprawa miękka
Po otrzymaniu zamówienia poinformujemy pocztą e-mail lub telefonicznie, czy wybrany tytuł polskojęzyczny lub
anglojęzyczny jest aktualnie na półce księgarni.
|