Postępowanie karne
W podręczniku
przedstawiono współczesny model postępowania karnego w
kształcie nadanym mu przez nowelizacje Kodeksu postępowania karnego z
lat 2019−2020, w tym wynikające z tzw. ustaw antycovidowych.
Autorki
uwzględniły również zmiany związane z reformą prawa karnego
procesowego dokonane w latach 2015–2018 oraz ostatnie
nowelizacje powiązanych aktów prawnych, m.in. ustaw
– Kodeks karny, Prawo o ustroju sądów
powszechnych, Prawo o prokuraturze oraz ustawy o Sądzie Najwyższym, a
także orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i Sądu Najwyższego,
wpływające na wykładnię i stosowanie przepisów prawa karnego
procesowego.
Podręcznik
zawiera m.in.:
- szczegółową
analizę najistotniejszych instytucji karnoprocesowych;
- prezentację modelu i
przebiegu procesu karnego w powiązaniu z naczelnymi zasadami
procesowymi;
- wzory najważniejszych pism
procesowych i orzeczeń wydawanych w postępowaniu karnym wraz z ich
uzasadnieniami;
- krótkie kazusy
z rozwiązaniami ułatwiające opanowanie wiedzy z omawianej dziedziny;
- liczne wykresy i
zestawienia ułatwiające zrozumienie przebiegu procesu karnego.
Publikacja jest przeznaczona dla studentów prawa,
aplikantów zawodów prawniczych oraz
osób przygotowujących się do egzaminów na
aplikacje. Może być przydatna również dla
praktyków: sędziów, prokuratorów,
asesorów, referendarzy sądowych, adwokatów i
radców prawnych chcących poszerzyć swoją wiedzę na temat
aktualnego modelu procesu karnego.
Wykaz
skrótów | str. 13
Literatura podstawowa | str. 17
Od autorek | str. 19
Rozdział I
Zagadnienia
ogólne | str. 21
1. Pojęcie prawa karnego procesowego | str. 21
2. Funkcje prawa karnego procesowego | str. 23
3. Źródła prawa karnego procesowego | str. 26
4. Obowiązywanie prawa karnego procesowego w miejscu i czasie | str. 29
4.1. Obowiązywanie prawa karnego procesowego w miejscu | str. 29
4.2. Obowiązywanie prawa karnego procesowego w czasie (prawo
intertemporalne) | str. 31
5. Pojęcie procesu karnego | str. 34
6. Przedmiot procesu karnego | str. 36
7. Tendencje rozwoju procesu karnego | str. 40
Literatura | str. 46
Rozdział II
Uczestnicy
procesu karnego | str. 47
1. Pojęcie i rodzaje uczestników procesu karnego | str. 47
2. Organy procesowe | str. 49
2.1. Prokurator | str. 51
2.2. Policja i inne organy postępowania przygotowawczego | str. 57
2.3. Sąd | str. 61
2.3.1. Samodzielność jurysdykcyjna sądu karnego | str. 63
2.3.2. Skład sądu | str. 65
3. Referendarze sądowi | str. 69
4. Strony procesu karnego | str. 73
4.1. Pojęcie i rodzaje oskarżycieli | str. 76
4.2. Oskarżyciel publiczny | str. 78
4.3. Pokrzywdzony | str. 81
4.4. Oskarżyciel posiłkowy | str. 92
4.4.1. Oskarżyciel posiłkowy uboczny | str. 93
4.4.2. Oskarżyciel posiłkowy subsydiarny | str. 100
4.5. Oskarżyciel prywatny | str. 108
4.6. Oskarżony | str. 110
5. Przedstawiciele procesowi stron | str. 112
6. Pomocnicy procesowi stron | str. 114
6.1. Obrońca | str. 114
6.2. Pełnomocnik | str. 117
7. Pomocnicy organów procesowych | str. 119
7.1. Tłumacz | str. 119
7.2. Protokolant | str. 120
7.3. Specjalista | str. 121
8. Rzecznicy interesu publicznego | str. 123
9. Rzecznicy interesu społecznego | str. 126
10. Osobowe źródła dowodowe | str. 129
10.1. Oskarżony jako źródło dowodowe | str. 130
10.2. Świadek | str. 131
10.2.1. Świadek koronny | str. 134
10.2.2. Świadek anonimowy | str. 135
10.3. Biegły | str. 137
11. Podmiot zobowiązany do zwrotu korzyści majątkowej | str. 140
12. Właściciel przedsiębiorstwa zagrożonego przepadkiem (art. 91b
k.p.k.) | str. 141
13. Inni (nienazwani) uczestnicy procesu karnego | str. 142
Literatura | str. 143
Rozdział III
Naczelne
zasady procesu karnego | str.
145
1. Pojęcie i systematyka naczelnych zasad procesu karnego | str. 145
2. Charakterystyka naczelnych zasad procesu karnego | str. 148
2.1. Zasada prawdy | str. 148
2.2. Zasada swobodnej oceny dowodów | str. 153
2.3. Zasada bezpośredniości | str. 155
2.4. Zasada obiektywizmu | str. 158
2.5. Zasada legalizmu | str. 162
2.6. Zasada ścigania (działania) z urzędu | str. 165
2.7. Zasada skargowości | str. 167
2.8. Zasada kontradyktoryjności | str. 173
2.9. Zasada domniemania niewinności | str. 178
2.10. Zasada prawa oskarżonego do obrony | str. 181
2.11. Zasada informacji i lojalności | str. 186
2.12. Zasada jawności | str. 187
2.13. Zasada ustności | str. 190
Literatura | str. 192
Rozdział IV
Czynności
procesowe | str. 197
1. Uwagi wprowadzające | str. 197
2. Klasyfikacja czynności procesowych | str. 199
3. Orzeczenia i zarządzenia jako czynności organów
procesowych | str. 203
4. Rozprawa i posiedzenie sądu | str. 212
5. Porządek czynności procesowych – forma i miejsce ich
dokonywania | str. 218
6. Wadliwość czynności procesowych | str. 223
7. Utrwalanie przebiegu czynności procesowych | str. 226
8. Doręczenia | str. 231
Literatura | str. 234
Rozdział V
Akta
sprawy karnej | str. 236
Literatura | str. 246
Rozdział VI
Terminy
| str. 248
Literatura | str. 254
Rozdział VII
Dowody
| str. 255
1. Pojęcia wprowadzające | str. 255
1.1. Dowód w procesie karnym | str. 255
1.2. Podziały dowodów | str. 260
1.2.1. Rodzaj źródła dowodowego | str. 261
1.2.2. Treść środka dowodowego | str. 262
1.2.3. Sposób przeprowadzania i utrwalania dowodu | str. 263
1.2.4. Odległość źródła dowodu od organu procesowego
przeprowadzającego dowód | str. 263
1.2.5. Stosunek dowodu do faktu głównego | str. 264
1.3. Pojęcie poszlaki | str. 264
2. Postępowanie dowodowe | str. 266
2.1. Dowodzenie | str. 266
2.2. Uprawdopodobnienie | str. 267
2.3. Notoryjność | str. 268
2.4. Domniemania | str. 269
3. Wprowadzanie dowodów do procesu | str. 270
3.1. Inicjatywa dowodowa w procesie karnym | str. 270
3.2. Wniosek dowodowy | str. 272
3.3. Zakazy dowodowe | str. 276
3.3.1. Zakazy dowodzenia określonych faktów | str. 278
3.3.2. Zakazy korzystania w procesie dowodzenia z określonych
dowodów | str. 278
3.3.3. Zakazy wykorzystania określonej metody dowodzenia | str. 283
4. Źródła dowodowe i ich wykorzystanie w procesie karnym |
str. 284
4.1. Uwagi ogólne | str. 284
4.2. Oskarżony i jego wyjaśnienia | str. 286
4.3. Świadek i jego zeznania | str. 290
4.4. Biegły i jego opinia | str. 305
4.5. Dowody rzeczowe i oględziny | str. 317
4.6. Eksperyment procesowy | str. 321
4.7. Dokument | str. 321
4.8. Badania osobopoznawcze i wywiad środowiskowy | str. 324
5. Poszukiwawcze czynności dowodowe | str. 327
6. Kontrola i utrwalanie rozmów | str. 336
7. Problem „dowodów nielegalnych” | str.
341
Literatura | str. 345
Rozdział VIII
Środki
przymusu | str. 350
1. Pojęcie i rodzaje środków przymusu | str. 350
2. Zatrzymanie| str. 354
2.1. Zatrzymanie (ujęcie) obywatelskie | str. 355
2.2. Zatrzymanie właściwe | str. 357
2.3. Zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie | str. 360
3. Zatrzymania nieprocesowe | str. 361
4. Pojęcie i systematyka środków zapobiegawczych | str. 363
4.1. Reguły stosowania środków zapobiegawczych | str. 367
4.2. Funkcje środków zapobiegawczych | str. 376
4.3. Przesłanki środków zapobiegawczych | str. 379
4.3.1. Przesłanki ogólne stosowania środków
zapobiegawczych | str. 380
4.3.2. Przesłanki szczególne stosowania środków
zapobiegawczych | str. 382
5. Charakterystyka poszczególnych środków
zapobiegawczych | str. 385
5.1. Tymczasowe aresztowanie | str. 385
5.2. Poręczenie majątkowe | str. 393
5.3. Poręczenia niemajątkowe | str. 398
5.3.1. Poręczenie społeczne | str. 398
5.3.2. Poręczenie osoby godnej zaufania | str. 400
5.4. Dozory Policji i przełożonego wojskowego | str. 401
5.4.1. „Zwykły” dozór Policji i
dozór przełożonego wojskowego | str. 402
5.4.2. Warunkowy dozór Policji | str. 404
5.5. Nakaz okresowego opuszczenia lokalu zajmowanego
wspólnie z pokrzywdzonym | str. 406
5.6. Zakazy i nakazy określonego zachowania | str. 408
5.6.1. Zawieszenie w czynnościach służbowych | str. 408
5.6.2. Zawieszenie w wykonywaniu zawodu | str. 410
5.6.3. Nakaz powstrzymania się od określonej działalności | str. 410
5.6.4. Nakaz powstrzymania się od prowadzenia określonego rodzaju
pojazdów | str. 412
5.6.5. Zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne | str. 413
5.7. Zakazy wobec oskarżonego o przestępstwo popełnione w stosunku do
członka personelu medycznego | str. 414
5.8. Zakaz opuszczania kraju | str. 415
6. Poszukiwanie oskarżonego i list gończy | str. 419
7. List żelazny | str. 420
8. Kary porządkowe | str. 422
9. Zabezpieczenie majątkowe | str. 426
Literatura | str. 429
Rozdział IX
Warunki
dopuszczalności procesu karnego |
str. 431
1. Pojęcie i systematyka przesłanek procesu karnego | str. 431
2. Charakterystyka poszczególnych przesłanek procesu karnego
| str. 435
2.1. Właściwość sądu | str. 435
Literatura | str. 451
Rozdział X
Postępowanie
przygotowawcze | str. 453
1. Cele i funkcje postępowania przygotowawczego | str. 453
2. Formy postępowania przygotowawczego | str. 455
3. Przebieg postępowania przygotowawczego | str. 459
3.1. Wszczęcie postępowania przygotowawczego | str. 459
3.2. Przedstawienie zarzutów | str. 470
4. Zakończenie postępowania przygotowawczego | str. 474
4.1. Zamknięcie śledztwa | str. 475
4.2. Umorzenie postępowania przygotowawczego | str. 477
4.3. Zawieszenie postępowania przygotowawczego | str. 485
5. Nadzór prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym |
str. 488
Literatura | str. 492
Rozdział XI
Skarga
| str. 496
1. Istota skargi procesowej | str. 496
2. Zwykły (zwyczajny) akt oskarżenia | str. 499
3. Inne szczególne postacie aktu oskarżenia | str. 505
4. Substytuty aktu oskarżenia | str. 509
Literatura | str. 513
Rozdział XII
Postępowanie
sądowe po wniesieniu skargi |
str. 515
1. Uwagi wprowadzające | str. 515
2. Struktura postępowania sądowego – fazy procesu w stadium
postępowania przed sądem pierwszej instancji | str. 517
3. Postępowanie przejściowe | str. 520
3.1. Wstępna kontrola oskarżenia | str. 520
3.2. Kontrola wymagań formalnych aktu oskarżenia | str. 520
3.3. Kontrola merytoryczna oskarżenia | str. 524
3.4. Posiedzenie wyrokowe sądu | str. 528
3.4.1. Wniesienie przez prokuratora aktu oskarżenia z dołączonym
wnioskiem o wydanie wyroku skazującego | str. 529
3.4.2. Wniesienie przez prokuratora samoistnego wniosku o skazanie bez
rozprawy | str. 531
3.4.3. Złożenie przez oskarżonego samodzielnego wniosku o wydanie
wyroku skazującego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego | str.
531
3.4.4. Wniesienie przez prokuratora wniosku o warunkowe umorzenie
postępowania | str. 532
3.5. Czynności organizujące rozprawę główną | str. 533
3.6. Posiedzenie organizacyjne sądu | str. 538
Literatura | str. 540
Rozdział XIII
Rozprawa
główna | str. 543
1. Model rozprawy głównej | str. 543
2. Kierowanie rozprawą główną | str. 547
3. Przebieg rozprawy głównej| str. 549
3.1. Wywołanie sprawy – rozpoczęcie rozprawy
głównej | str. 549
3.2. Część wstępna rozprawy – bilans osobowy i instrumentalny
| str. 551
3.3. Przewód sądowy | str. 556
3.4. Dalsze postępowanie dowodowe na rozprawie głównej |
str. 562
3.5. Przemówienia końcowe | str. 574
3.6. Wyrokowanie | str. 576
3.7. Przerwa i odroczenie rozprawy | str. 585
4. Czynności kończące postępowanie w sądzie pierwszej instancji | str.
588
Literatura | str. 592
Rozdział XIV
Środki
zaskarżenia | str. 596
1. Uwagi wprowadzające | str. 596
2. Dwuinstancyjność postępowania karnego | str. 602
3. Wymagania formalne środków zaskarżenia | str. 603
4. Środki odwoławcze i postępowanie odwoławcze | str. 605
4.1. Ogólne wymagania stawiane środkom odwoławczym | str. 605
4.2. Podstawy (przyczyny) odwoławcze | str. 609
4.3. Granice kontroli odwoławczej | str. 611
5. Apelacja i postępowanie apelacyjne | str. 614
5.1. Charakterystyka apelacji | str. 614
5.2. Postępowanie apelacyjne | str. 619
5.3. Wyrok sądu odwoławczego | str. 623
5.3.1. Orzeczenie aprobacyjne | str. 623
5.3.2. Orzeczenie reformatoryjne | str. 623
5.3.3. Orzeczenie kasatoryjne | str. 625
6. Zażalenie i postępowanie zażaleniowe | str. 626
7. Kasacja i postępowanie kasacyjne | str. 632
8. Wznowienie postępowania sądowego | str. 639
9. Skarga na wyrok sądu odwoławczego | str. 648
10. Skarga nadzwyczajna do Sądu Najwyższego | str. 652
Literatura | str. 656
Rozdział XV
Postępowania
szczególne | str.
662
1. Uwagi wprowadzające | str. 662
2. Postępowanie prywatnoskargowe | str. 663
3. Postępowanie nakazowe | str. 672
4. Postępowanie przyspieszone | str. 674
Literatura | str. 677
Rozdział XVI
Postępowania
następcze | str. 679
1. Podjęcie postępowania warunkowo umorzonego | str. 679
2. Postępowanie ułaskawieniowe | str. 680
3. Postępowanie w przedmiocie odszkodowania i zadośćuczynienia za
niesłuszne skazanie oraz tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie | str.
684
4. Postępowanie w przedmiocie orzekania kary łącznej | str. 688
Literatura | str. 690
Rozdział XVII
Postępowanie
karne międzynarodowe | str.
693
1. Uwagi wprowadzające | str. 693
2. Immunitety osób należących do przedstawicielstw
dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw obcych | str.
698
3. Pomoc prawna i doręczenia w sprawach karnych w stosunkach
międzynarodowych | str. 700
4. Zatrzymanie dowodów i zabezpieczenie mienia w ramach
współpracy między państwami członkowskimi Unii Europejskiej
| str. 705
5. Ekstradycja | str. 706
6. Europejski nakaz dochodzeniowy (END) | str. 711
7. Przejęcie i przekazanie ścigania karnego | str. 716
8. Europejski nakaz aresztowania | str. 717
9. Wykonanie środka zapobiegawczego oraz orzeczenia wydanego w celu
zapewnienia prawidłowego toku postępowania | str. 725
10. Przejęcie i przekazanie orzeczeń do wykonania | str. 728
11. Wykonanie orzeczeń o charakterze pieniężnym i o kosztach
postępowania | str. 732
12. Wykonanie orzeczenia w przedmiocie przepadku | str. 734
13. Wystąpienie o wykonanie kary pozbawienia wolności | str. 736
14. Wykonanie orzeczenia karnego związanego z poddaniem sprawcy
próbie | str. 738
15. Wykonanie europejskiego nakazu ochrony | str. 741
16. Współpraca z Międzynarodowym Trybunałem Karnym | str. 743
Literatura | str. 745
Rozdział XVIII
Koszty
procesu karnego | str. 748
1. Pojęcie kosztów procesu karnego | str. 748
2. Koszty pomocy prawnej udzielonej z urzędu | str. 753
3. Koszty udziału świadka w procesie karnym | str. 753
4. Koszty udziału biegłego w procesie karnym | str. 755
5. Zwolnienie od kosztów sądowych | str. 758
6. Zasądzenie kosztów procesu | str. 759
7. Koszty postępowania odwoławczego i kasacyjnego | str. 761
Literatura | str. 763
Przykład wyroku sądu okręgowego | str. 765
Przykład uzasadnienia wyroku na formularzu urzędowym | str. 769
Przykład apelacji od wyroku sądu pierwszej instancji | str. 789
Wykaz tablic | str. 797
Wykaz tabel | str. 799
Wykaz wzorów | str. 800
800
stron, Format: 16.6x24.0cm, oprawa miękka