English version

• polskie
podział tematyczny
 
• anglojęzyczne
podział tematyczny
 
Newsletter:

• Zamów informacje o nowościach z wybranego tematu
 
Informacje:

• o księgarni

• koszty wysyłki

• kontakt

• Cookies na stronie

cena netto + 5% vat

WSPÓŁPRACA POLICYJNA I SĄDOWA W SPRAWACH KARNYCH

DOKUMETY   TOM 1

Niniejszy zbiór dokumentów – Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych – stanowi pierwszy tom dotyczący Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości Unii Europejskiej, obejmujący również Politykę wizową, azylową i imigracyjną (tom 2) oraz Współpracę sądową w sprawach cywilnych (tom 3). Obejmuje on formalnie przyjęte dokumenty i obowiązujące akty prawne, jak również dokumenty Rady UE, będące w ostatniej fazie procesu decyzyjnego, w których przedstawiono tekst projektów aktów prawnych po uzgodnieniach politycznych na jej forum. Autorzy zdecydowali się również przedstawić wybór przepisów TUE i TFUE w wersji uzgodnionej w Traktacie z Lizbony, mając nadzieję, że pomimo pojawiających się trudności wejdzie on jednak wkrótce w życie i usprawni współpracę w omawianej dziedzinie.

Akty prawne i dokumenty zawarte w niniejszym zbiorze uszeregowane są w trzech częściach:

– część pierwsza – dotyczy kształtowania się PWBiS;

– część druga – obejmuje przepisy traktatowe: fragmenty obowiązującego Traktatu o Unii Europejskiej, po modyfikacjach dokonanych zwłaszcza Traktatem z Amsterdamu i Traktatem z Nicei, a także fragmenty Traktatu z Lizbony, w wersji ujednoliconej opublikowanej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w maju 2008 r.

– część trzecia – zawiera akty prawa pochodnego.

Ze wstępu

"Postępująca integracja europejska wiąże się z koniecznością zbliżania treści regulacji prawnych w poszczególnych obszarach funkcjonowania państw członkowskich Unii Europejskiej. Od ponad 15 lat proces ten dotyczy także – na coraz szerszą skalę – współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych. Unia Europejska, jak się wydaje, to idealne forum współpracy w dziedzinie prawa karnego: na tle międzynarodowym jest to obszar jednolity kulturowo i historycznie, a stale zacieśniające się więzy ekonomiczne i polityczne doprowadzają do rozwinięcia różnych form współpracy między państwami członkowskimi. Uwagę zwraca również niezwykła aktywność w tej dziedzinie instytucji WE/UE w ostatnich latach.

Nie można obecnie mówić o stworzeniu jednolitego systemu prawa karnego Unii Europejskiej – materialnego, procesowego czy wykonawczego. Pewien niedorozwój europejskiego (unijnego) prawa karnego w porównaniu z zakresem unormowań prawa UE w innych dziedzinach jest oczywisty. Pomimo pozostawania dziedziny prawa karnego w tyle za innymi polami integracji europejskiej, wkroczono już jednak na drogę prowadzącą do stworzenia „wspólnej przestrzeni sądowej w sprawach karnych”.

Można się oczywiście zastanawiać, dlaczego akurat ta dziedzina pozostaje w tyle. Podstawową przyczyną wydaje się to, że bez względu na wszelkie nowoczesne teorie suwerenności państwowej, stanowienie i stosowanie sankcji karnych jest wśród polityków podejmujących decyzje w Unii Europejskiej nadal postrzegane jako atrybut suwerenności państwowej. Poza tym gwałtowny rozwój acquis ingerującego w sferę ochrony jednostek powoduje konieczność większej ostrożności w pracach. Mimo że Unię tworzą państwa zbliżone kulturowo, kierujące się podobnymi wartościami i zasadami (strony Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności), to jednak w uregulowaniach prawnokarnych tych państw istnieją mniejsze lub większe różnice, utrudniające zbliżanie prawa krajowego w tej dziedzinie.

A zatem pojęcie „europejskie prawo karne” formalnie w takim rozumieniu, w jakim ujmuje się krajowe prawo karne, nie istnieje. Funkcjonuje ono jednak roboczo i obejmuje wszystkie akty prawne i całość działalności Unii Europejskiej w tej dziedzinie. Można powiedzieć, że takie nieformalne rozumienie dotyczy zarówno prawa karnego materialnego oraz reguł procedury karnej, jak i struktury organów zajmujących się współpracą w zakresie wymiaru sprawiedliwości, szerzej opisanych w podręczniku Anastazji Grzelak i Tomasza Ostropolskiego Współpraca policyjna i sądowa w sprawach karnych (dalej: podręcznik).

W tym kontekście pojawia się w literaturze odesłanie nie tylko do „europejskiego prawa karnego”, lecz także do „europeizacji prawa karnego”, czyli rozszerzania stosowania prawa karnego poza granice poszczególnych państw poprzez wywieranie wpływu przez regulacje prawne Unii na krajowe prawo, zadania organów, ich strukturę itp. Nie ma jednak obecnie kategorii spraw karnych, którym przynależy przymiotnik „europejski”, podobnie jak nie ma europejskich ustaw karnych, prokuratorów europejskich czy sądów europejskich rozstrzygających o odpowiedzialności za przestępstwa europejskie.

Również współpraca policyjna nie rozwija się w takim kierunku, by można było mówić o tworzeniu ujednoliconych sił policyjnych. Przyszłość współpracy zmierza raczej w kierunku usprawnienia instytucji już funkcjonujących, w szczególności Europejskiego Urzędu Policji (Europolu), którego praktyczne rezultaty działalności dotychczas nie są zadowalające. Organizacja ta stała się jednak ważnym ogniwem współpracy policyjnej, z własnym systemem informacyjnym.

W najbliższych latach nastąpi też niewątpliwie rozwój współpracy w ramach Schengen, a zwłaszcza w ramach Systemu Informacyjnego Schengen (SIS), w związku z rozpoczęciem funkcjonowania System Informacyjny Schengen drugiej generacji (SIS II) i wprowadzeniem w nim nowych funkcji. Nowe możliwości współpracy stwarza także coraz szersze realizowanie zasady dostępności, poprzez przyjmowanie aktów prawnych, które umożliwiałyby lub ułatwiały dostęp do informacji służących ułatwieniu lub przyspieszeniu zapobiegania przestępstwom lub ich wykrywania czy ścigania.

Dorobek unijny w sprawach karnych liczy kilkadziesiąt aktów prawnych, stworzonych głównie w ramach Rady, ale przygotowanych przez różne organy (Komisję oraz państwa członkowskie) i mających różną moc prawną. Przyjęte instrumenty są różnorodne i jest ich wiele – spojrzenie choćby na spis treści przedstawionego zbioru dokumentów pozwala jednak stwierdzić, że w istniejącym kształcie prawa UE mamy do czynienia z wyłaniającymi się powoli podstawami prawa karnego wspólnego dla państw członkowskich, przy czym wspólnego wyłącznie w aspekcie postępowania transgranicznego.

Współpraca między państwami członkowskimi Unii Europejskiej w ramach tzw. Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości (PWBiS) to zatem sieć różnych – pod względem pochodzenia i zakresu unormowania – instrumentów prawnych, regulujących poszczególne, choć na razie tylko wybrane, etapy i aspekty prawa karnego (procesowego i materialnego), np. wzajemnego uznawania orzeczeń czy pomoc prawną w sprawach karnych Do tego dochodzą regulacje poświęcone wzmocnieniu współpracy policyjnej – za pośrednictwem czy to Europolu czy w nowych ramach systemu Konwencji z Prüm..."

784 strony, oprawa miękka