Sporządzenie środków zaskarżenia w sprawach podatkowych
Komentarz praktyczny z orzecznictwem. Wzory
Niniejsza publikacja w sposób systemowy i całościowy prezentuje poszczególne etapy
sporządzenia, wniesienia i popierania skargi do WSA oraz formułowania wniosków w
dalszym toku postępowania sądowoadministracyjnego, w tym również na rozprawie przed
WSA.
W szczególności zaś zwrócono uwagę na specyfikę spraw podatkowych. Głównym
celem prezentowanej pozycji jest przedstawienie praktycznej wiedzy na temat procedur i
uregulowań prawnych związanych z zaskarżeniem decyzji administracyjnych oraz
przybliżenie aktualnej linii orzeczniczej i praktyk sądowych.
Przedstawiając procedurę w sposób całościowy – od momentu wniesienia skargi aż
do wydania wyroku przez sąd, autorzy zwrócili szczególną uwagę na te nieprawidłowe
działania organów, których wskazanie w zarzutach skargi będzie skutkowało eliminacją
wadliwych rozstrzygnięć. Omawiają także kwestie prawidłowego stawiania zarzutów
skargi na wadliwie wydane przez organ rozstrzygnięcie, których skuteczne podniesienie
powoduje uwzględnienie skargi prze WSA.
Publikacja przeznaczona jest dla szerokiego kręgu odbiorców. Będzie ona przydatna
przede wszystkim praktykom – sędziom, doradcom podatkowym, adwokatom, radcom prawnym,
oraz aplikantom zawodów prawniczych.
Przedmowa XIII
Wykaz skrótów XV
Część I. Komentarz praktyczny z przeglądem orzecznictwa 1
Rozdział 1. Środki zaskarżenia czynności sprawdzających i kontrolnych
organów skarbowych . 3
1. Uwagi wstępne 3
2. Czynności sprawdzające oraz środki ich zaskarżania 4
2.1. Uwagi wstępne 4
2.2. Zakres czynności sprawdzających 6
2.3. Sprzeciw na korektę deklaracji przez organ podatkowy 10
2.4. Kontrola krzyżowa . 16
2.5. Bezpośrednia i pośrednia kontrola czynności sprawdzających . 23
2.6. Wybór orzecznictwa 27
3. Kontrola podatkowa i metody kwestionowania jej ustaleń 30
3.1. Uwagi wstępne 30
3.2. Kontrola podatkowa a postępowanie podatkowe . 31
3.3. Czynności dowodowe zastrzeżone dla kontroli podatkowej . 31
3.4. Protokół kontroli 34
3.5. Zastrzeżenia lub wyjaśnienia do protokołu kontroli 35
3.6. Sprostowanie protokołu kontroli . 39
3.7. Zaskarżanie czynności w kontroli podatkowej . 42
3.8. Wybór orzecznictwa 46
4. Sprzeciw w kontroli podatkowej . 48
4.1. Uwagi wstępne 48
4.2. Specyfika kontroli podatkowej przedsiębiorcy . 50
4.3. Zakres sprzeciwu . 56
4.4. Warunki formalne wniesienia sprzeciwu . 58
4.5. Przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu 63
4.6. Procedura rozpatrywania sprzeciwów przez organy kontrolne . 65
4.7. Skutki wniesienia sprzeciwu 66
4.8. Sposób liczenia terminów w trakcie rozstrzygania
sprzeciwu 71
4.9. Rozstrzygnięcia organów skarbowych w zakresie sprzeciwów i quasi-sprzeciwów . 73
4.9.1. Uwagi wstępne 73
4.9.2. Postanowienie „o niedopuszczalności sprzeciwu ” wydane na podstawie
odpowiednio art. 216 OrdPU lub art. 123 KPA 75
4.9.3. Poinformowanie zwykłym pismem „o niedopuszczalności sprzeciwu” . 77
4.9.4. Postanowienie o kontynuacji czynności kontrolnych, na które służy zażalenie
78
4.9.5. Umorzenie postępowania na podstawie art. 105 § 1 KPA w formie decyzji 79
4.9.6. Umorzenie postępowania w formie postanowienia 81
4.9.7. Potraktowanie quasi-sprzeciwu jako skargi i udzielenie odpowiedzi w trybie KPA
82
4.9.8. Postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania na podstawie odpowiednio art. 165a
OrdPU i art. 61a KPA 88
4.9.9. Rozstrzygnięcie quasi-sprzeciwu w decyzji kończącej postępowanie podatkowe lub
kontrolne . 91
4.9.10. Problem stosowania prawidłowej formy rozstrzygnięcia quasi-sprzeciwu w
orzecznictwie sądów administracyjnych 91
4.9.11. Zaskarżalność postanowień w zakresie sprzeciwów do sądów administracyjnych
– dopuszczalność drogi sądowej . 93
4.9.12. Sprzeciwy w praktyce działania organów skarbowych . 103
4.9.13. Zmiany w taktyce prowadzenia postępowania dowodowego przez organy skarbowe
106
4.10. Wybór orzecznictwa 110
Rozdział 2. Środki zaskarżenia w postępowaniu podatkowym 113
1. Uwagi wstępne 113
2. Zwyczajne środki zaskarżenia . 117
2.1. Odwołanie . 1172.1.1. Uwagi wstępne 117
2.1.2. Cechy odwołania . 117
2.1.3. Tryb wnoszenia odwołania 118
2.1.4. Pełnomocnictwo do wniesienia odwołania 120
2.1.5. Wybór orzecznictwa 124
2.1.6. Kwalifikowana forma odwołania . 127
2.1.7. Wybór orzecznictwa 129
2.1.8. Zarzuty przeciw decyzji . 129
2.1.9. Wybór orzecznictwa 132
2.1.10. Istota i zakres żądania . 133
2.1.11. Wybór orzecznictwa 136
2.1.12. Wskazanie dowodów uzasadniających żądanie 136
2.1.13. Odformalizowanie zasad sporządzania odwołania . 138
2.1.14. Samokontrola organu podatkowego I instancji 140
2.1.15. Wybór orzecznictwa 141
2.1.16. Cofnięcie odwołania 142
2.1.17. Wybór orzecznictwa 143
2.2. Odwołanie w trybie art. 221 OrdPU (odpowiednik wniosku o ponowne rozpatrzenie
sprawy) 144
2.2.1. Komentarz . 144
2.2.2. Wybór orzecznictwa 145
2.3. Zażalenie . 147
2.3.1. Uwagi wstępne 147
2.3.2. Tryb wnoszenia zażalenia 149
2.3.3. Forma zażalenia . 149
2.3.4. Postanowienia, na które służy zażalenie 152
2.3.5. Wybór orzecznictwa 155
2.4. Wniosek o przywrócenie terminu 159
2.4.1. Przesłanki przywrócenia terminu . 160
2.4.2. Brak winy w uchybieniu terminowi . 161
2.4.3. Właściwość organu i forma rozstrzygnięcia . 163
2.4.4. Wstrzymanie wykonania decyzji 164
2.4.5. Wybór orzecznictwa 165
3. Środki prawne nadzwyczajne 170
3.1. Uwagi wstępne 170
3.2. Wniosek o wznowienie postępowania . 175
3.2.1. Charakter prawny 175
3.2.2. Wybór orzecznictwa 175
3.2.3. Inicjatywa wznowienia 176
3.2.4. Wybór orzecznictwa 177
3.2.5. Przesłanki wznowienia postępowania 178
3.2.6. Wybór orzecznictwa 181
3.2.7. Właściwość organu 182
3.2.8. Decyzja w postępowaniu rozpoznawczym . 184
3.2.9. Wybór orzecznictwa 184
3.3. Wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji . 185
3.3.1. Charakter prawny 185
3.3.2. Wybór orzecznictwa 186
3.3.3. Przesłanki nieważności decyzji 187
3.3.4. Wybór orzecznictwa 189
3.3.5. Legitymacja do zgłoszenia żądania 192
3.3.6. Właściwość organu 192
3.3.7. Odmowa wszczęcia postępowania . 193
3.3.8. Wybór orzecznictwa 194
3.4. Wniosek o zmianę lub uchylenie decyzji ostatecznej . 195
3.4.1. Charakter prawny 195
3.4.2. Zmiana i uchylenie decyzji ostatecznej, na mocy której strona nie nabyła prawa
196
3.4.3. Wybór orzecznictwa 196
3.4.4. Zmiana i uchylenie decyzji ostatecznej, na mocy której strona nabyła prawo
198
3.4.5. Wybór orzecznictwa 199
3.4.6. Zmiana decyzji dotyczącej wysokości zobowiązania podatkowego 200
3.4.7. Wybór orzecznictwa 201
3.4.8. Uchylenie decyzji warunkowej . 202
3.4.9. Wybór orzecznictwa 203
3.4.10. Termin wszczęcia postępowania 203
3.4.11. Wybór orzecznictwa 203
3.5. Wygaśnięcie decyzji . 204
3.5.1. Wygaśnięcie w drodze decyzji organu . 204
3.5.2. Wybór orzecznictwa 204
3.5.3. Wygaśnięcie z mocy prawa 205
3.5.4. Wybór orzecznictwa 205
3.6. Ponaglenie (odpowiednik zażalenia na bezczynność) . 206
3.6.1. Uwagi wstępne 206
3.6.2. Istota ponaglenia . 207
3.6.3. Właściwość organu 208
3.6.4. Przesłanki ponaglenia 209
3.6.5. Treść i forma 210
3.6.6. Wybór orzecznictwa 212
3.7. Sprzeciw prokuratora 215
3.7.1. Stosowanie KPA . 215
3.7.2. Włączenie się prokuratora do postępowania 215
3.7.3. Uprawnienie organu podatkowego do powiadomienia prokuratora o toczącym się
postępowaniu 217
3.7.4. Kompetencje prokuratora w postępowaniu podatkowym 218
3.7.5. Sprzeciw 218
3.7.6. Termin do wniesienia sprzeciwu 220
3.7.7. Właściwość organu podatkowego i prokuratora 221
3.7.8. Obowiązki organu podatkowego . 222
3.7.9. Wybór orzecznictwa 223
Rozdział 3. Środki zaskarżenia w postępowaniu sądowoadministracyjnym w
sprawach podatkowych . 225
1. Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego w sprawach podatkowych . 225
1.1. Uwagi wstępne 225
1.2. Przedmiot zaskarżenia skargą w sprawach podatkowych . 226
1.3. Wymogi formalne i fiskalne skargi . 234
1.4. Wymogi konstrukcyjne skargi 239
1.5. Legitymacja do wniesienia skargi 248
1.6. Procedura wnoszenia skargi 249
1.7. Rozstrzygnięcia wojewódzkiego sądu administracyjnego . 251
1.8. Termin do wniesienia skargi i przesłanki jego przywrócenia . 252
1.9. Odpowiedź na skargę 253
1.10. Wybór orzecznictwa 255
2. Skarga kasacyjna . 257
2.1. Przedmiot zaskarżenia skargą kasacyjną w sprawach podatkowych . 257
2.2. Wymogi formalne i fiskalne skargi kasacyjnej 258
2.3. Wymogi konstrukcyjne skargi kasacyjnej . 262
2.3.1. Uwagi wstępne 262
2.3.2. Przykładowe podstawy skargi kasacyjnej . 271
2.3.3. Uzasadnienie podstaw skargi kasacyjnej 276
2.3.4. Wnioski skargi kasacyjnej 280
2.4. Legitymacja do wniesienia skargi kasacyjnej . 281
2.5. Procedura wnoszenia skargi kasacyjnej . 282
2.6. Rozstrzygnięcia Naczelnego Sądu Administracyjnego . 283
2.7. Termin i przywrócenie terminu do wniesienia skargi kasacyjnej 287
2.8. Odpowiedź na skargę kasacyjną 289
2.9. Wybór orzecznictwa 290
3. Zażalenie na orzeczenie wojewódzkiego sądu administracyjnego . 292
3.1. Przedmiot zaskarżenia zażaleniem 292
3.2. Wymogi formalne i fiskalne zażalenia . 295
3.3. Wymogi konstrukcyjne zażalenia . 298
3.4. Legitymacja do wniesienia zażalenia . 301
3.5. Procedura wnoszenia zażalenia . 301
3.6. Rozstrzygnięcia wojewódzkiego sądu administracyjnego
i Naczelnego Sądu Administracyjnego 302
3.7. Termin do wniesienia zażalenia i przesłanki jego przywrócenia . 303
3.8. Wybór orzecznictwa 304
4. Sprzeciw od zarządzeń i postanowień referendarza sądowego 306
4.1. Przedmiot zaskarżenia sprzeciwem . 306
4.2. Wymogi formalne sprzeciwu . 307
4.3. Wymogi konstrukcyjne sprzeciwu 308
4.4. Legitymacja do wniesienia sprzeciwu 309
4.5. Procedura wnoszenia sprzeciwu 309
4.6. Termin do wniesienia sprzeciwu i przesłanki jego przywrócenia . 310
4.7. Wybór orzecznictwa 310
5. Odwołanie od zarządzenia przewodniczącego składu w sprawie sprostowania lub
uzupełnienia protokołu . 312
5.1. Przedmiot zaskarżenia odwołaniem 312
5.2. Wymogi formalne odwołania . 313
5.3. Wymogi konstrukcyjne odwołania . 313
5.4. Legitymacja do wniesienia odwołania . 314
5.5. Procedura wnoszenia odwołania . 314
5.6. Rozstrzygnięcia w sprawie wniesionego odwołania . 315
5.7. Termin i przywrócenie terminu do wniesienia odwołania 315
5.8. Wybór orzecznictwa 316
6. Środki zaskarżenia przysługujące od orzeczeń prawomocnych 317
6.1. Skarga o wznowienie postępowania 317
6.1.1. Przedmiot zaskarżenia skargą o wznowienie postępowania 317
6.1.2. Wymogi formalne i fiskalne skargi o wznowienie postępowania 319
6.1.3. Wymogi konstrukcyjne skargi o wznowienie postępowania 320
6.1.4. Legitymacja do wniesienia skargi o wznowienie postępowania 326
6.1.5. Procedura wnoszenia skargi o wznowienie postępowania 327
6.1.6. Rozstrzygnięcia w sprawach o wznowienie postępowania 328
6.1.7. Termin i przywrócenie terminu do wniesienia skargi o wznowienie postępowania .
328
6.1.8. Wybór orzecznictwa 330
6.2. Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia 332
6.2.1. Przedmiot zaskarżenia skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia . 332
6.2.2. Wymogi formalne skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia . 333
6.2.3. Wymogi konstrukcyjne skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia . 335
6.2.4. Procedura wnoszenia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia . 338
6.2.5. Legitymacja do wniesienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia . 338
6.2.6. Rozstrzygnięcia w sprawie stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia . 338
6.2.7. Termin do wniesienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia . 339
6.2.8. Wybór orzecznictwa 339
6.3. Unieważnienie prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego . 340
Część II. Wzory pism procesowych . 343
Rozdział 1. Wzory pism procesowych w czynnościach sprawdzających i kontroli
podatkowej 345
1. Sprzeciw na korektę deklaracji 347
2. Wniosek o uzupełnienie dowodów 349
3. Zastrzeżenia do protokołu kontroli podatkowej 351
4. Zastrzeżenia i wyjaśnienia do protokołu kontroli skarbowej 353
5. Zastrzeżenia do protokołu badania ksiąg podatkowych 355
6. Zażalenie na postanowienie o odmowie przywrócenia terminu na złożenie zastrzeżeń
do protokołu kontroli 357
7. Sprzeciw na czynności kontrolne 359
8. Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu na czynności kontrolne . 361
9. Zażalenie na odmowę przywrócenia terminu do wniesienia sprzeciwu 363
10. Zażalenie na postanowienie o kontynuacji czynności kontrolnych . 365
Rozdział 2. Wzory pism procesowych w postępowaniu podatkowym i kontrolnym
367
11. Odwołanie od decyzji organu podatkowego 369
12. Odwołanie od decyzji organu kontroli skarbowej . 372
13. Wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania . 374
14. Ponaglenie 376
15. Wniosek o uzupełnienie decyzji 378
16. Wniosek o sprostowanie decyzji dyrektora urzędu kontroli skarbowej . 380
17. Wniosek o sprostowanie oczywistej omyłki w decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego .
382
18. Zażalenie na postanowienie o zawieszeniu postępowania kontrolnego 384
19. Wniosek o wznowienie postępowania podatkowego . 386
20. Wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji . 388
21. Wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji ostatecznej 390
22. Wniosek o zmianę decyzji w sprawie zobowiązania podatkowego 392
23. Wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia decyzji . 394
Rozdział 3. Wzory pism procesowych w postępowaniu sądowym 397
24. Sprzeciw na czynności referendarza sądowego . 399
25. Skarga na decyzję podatkową . 401
26. Skarga kasacyjna na postanowienie o odrzuceniu skargi 404
27. Odpowiedź na skargę 407
28. Skarga na bezczynność organu . 411
29. Skarga na indywidualną interpretację podatkową 414
30. Skarga kasacyjna na decyzję podatkową organu (zarzut naruszenia prawa procesowego)
417
31. Skarga kasacyjna na decyzję podatkową organu (zarzut naruszenia prawa materialnego)
422
32. Skarga o wznowienie postępowania . 426
33. Zażalenie na zarządzenie przewodniczącego 429
Część III. Kazusy 431
1. Kazus dotyczący sporządzenia środka zaskarżenia w kontroli podatkowej
433
1.1. Założenia . 433
1.2. Stan faktyczny . 433
1.3. Propozycja rozwiązania kazusu . 435
2. Kazus dotyczący sporządzenia środka zaskarżenia w postępowaniu
podatkowym . 438
2.1. Założenia . 438
2.2. Stan faktyczny . 438
2.3. Propozycja rozwiązania kazusu . 441
3. Kazus dotyczący sporządzenia środka zaskarżenia w postępowaniu przed
sądem administracyjnym 449
3.1. Założenia . 449
3.2. Stan faktyczny . 449
3.3. Propozycja rozwiązania kazusu . 453
Indeks 457
460 stron, Format: 14.5x20.5cm, oprawa miękka
